سرویس جهان مشرق - یک دیپلمات ارشد سابق چین می‌گوید متحدان آمریکا در خاورمیانه تحت فشار فزاینده‌ای قرار گرفته‌اند تا علیه چین موضع بگیرند، امری که برنامه‌های چین جهت برخورداری از یک پایگاه و موضع بزرگ‌تر در منطقه را با چالش مواجه می‌سازد.
هوا لیمینگ سفیر چین در ایران بین سالهای ۱۹۹۱ تا ۱۹۹۵ همچنین گفته که توافق مهم جدید میان اسرائیل و امارات که با میانجی‌گری آمریکا صورت گرفته است، بخشی از راهبرد بزرگ‌تر آمریکا جهت منزوی‌سازی ایران است. ایران یکی از شرکای اقتصادی چین در منطقه محسوب می‌شود.
امارات پس از مصر و اردن به سومین کشور عرب تبدیل شد که اسرائیل را به رسمیت می‌شناسد. اسرائیل در عوض پذیرفته که طرح بحث‌برانگیز الحاق بخش اشغالی کرانه باختری را به حالت تعلیق دربیاورد. لیمینگ که بین سالهای ۱۹۹۵ تا ۱۹۹۸ نیز سفیر چین در امارات بوده است، در این خصوص اظهار داشت که توافق صرفاً گام اول برنامه آمریکا در خاورمیانه به شمار می‌رود. وی در این خصوص گفت:
«در ادامه ممکن است آمریکا به میانجی‌گری جهت انعقاد توافق صلح میان کشورهای عرب و اسرائیل ادامه دهد تا بدین طریق موضوع فلسطین را کم‌اهمیت جلوه دهد و در عین حال کشورهای عرب را در برابر ایران متحد سازد.»
خاورمیانه ۶۰ درصد نفت وارداتی چین را تأمین میکند و بنا بر گفته لیمینگ، مسیر راهبردی حدفاصل خلیج فارس و تنگه مالاکا برای چین «مسئله مرگ و زندگی» است. خاورمیانه همچنین نزد ابتکار کمربند و جاده چین اهمیت فراوان دارد. ابتکار کمربند و جاده یک ابتکار تجاری بزرگ جهت پیوند زدن اقتصادها به یک شبکه تجاری چین‌محور محسوب می‌شود.
اما لیمینگ می‌گوید تنش میان چین و آمریکا به این طرح لطمه می‌زند و اینکه آمریکا «متحدان خود در خاورمیانه را تحت فشار قرار داده تا از چین فاصله بگیرند.»
وی در این باره گفت:
«متحدان آمریکا در سطح دنیا با مشکل مواجه شده‌اند از آن جهت که مجبورند میان واشنگتن و پکن جانب یکی را بگیرند. این امر می‌تواند برای منطقه که به شدت نیاز مالی دارد، دردسرساز شود.»
این فشارها در ماه مه نمود پیدا کردند. در آن مقطع، مایک پمپئو وزیر امور خارجه آمریکا از اسرائیل دیدن کرد و به این کشور در خصوص روابط محکم‌تر با چین هشدار داد. پمپئو در جریان دیدار خود با مشارکت چین در ساخت بزرگ‌ترین کارخانه شیرین‌سازی آب دنیا در اسرائیل مخالفت کرد. اسرائیل در ادامه یک شرکت محلی به نام آی‌دی‌ئی را برای انجام پروژه انتخاب کرد و این شرکت را به یکی از زیرمجموعه‌های سی‌کی هاچیسون هلدینگز واقع در هنگ‌کنگ ترجیح داد.
لیمینگ همچنین گفت که انتظار می‌رود آمریکا بر متحدان خود در منطقه فشار بیاورد تا به تلاش‌های چین جهت مشارکت در بازسازی عراق و سوریه لطمه بزنند. وی گفت:
«چین... به توسعه روابط با کشورهای خاورمیانه از جمله ایران ادامه خواهد داد.»
این روابط آنجا که پمپئو تهدید کرد روسیه و چین اگر با پیشنهاد آمریکا در خصوص بازگشت تحریم‌های سازمان ملل ضد ایران مخالفت کنند، تحریم خواهند شد، در کانون توجه قرار گرفتند. تحریم‌ها ضد ایران ذیل توافق هسته‌ای منعقده در سال ۲۰۱۵ برداشته شدند، اما واشنگتن تهران را به عدم تبعیت از این توافق تاریخی متهم کرده است. آمریکا دو سال پیش از توافق مذکور خارج شد.
سخنگوی هیئت نمایندگی چین در سازمان ملل اظهار داشت آمریکا دیگر جزو کشورهای شرکت‌کننده در توافق هسته‌ای نیست و به لحاظ حقوقی حق ندارد وضع مجدد تحریم‌ها را از شورای امنیت سازمان ملل درخواست کند. این سخنگو اظهار داشت چین قویاً مخالف تحریم‌های یکجانبه آمریکا و تعمیم حوزه صلاحیت قضایی این کشور به خارج به بهانه توافق هسته‌ای است.
چین و ایران همچنین مشغول مذاکره بر سر یک قرارداد سرمایه‌گذاری و امنیتی ۲۵ ساله هستند که ظاهراً در قالب آن چین ۴۰۰ میلیارد دلار در ۱۰۰ پروژه در ایران از جمله پروژه‌های بانکی، مخابرات، بنادر، راه‌آهن، و پروژه‌های دیگر سرمایه‌گذاری خواهد کرد.
فان هونگدا استاد مطالعات خاورمیانه در دانشگاه مطالعات بین‌المللی شانگهای می‌گوید قرارداد فوق‌الذکر که هنوز نهایی نشده است زنگ خطر را برای آمریکا به صدا درآورده است. فان گفت که ایران و چین باید با همکاری یکدیگر اعتماد متقابل را تقویت کنند و درک و شناخت از یکدیگر را بهبود بخشند.
۰۳:۰۱ - ۱۳۹۹/۰۶/۱۱
۱۰:۳۱ - ۱۳۹۹/۰۶/۱۱
